چرا خواب می بینیم؟
چرا خواب می بینیم؟ پادکست از مدرسه زندگی
این پادکست از نکست آموز به نظریات و فرضیات علمی در مورد منشا و علت خواب دیدن می پردازد. اینکه چرا خواب می بینیم؟
از هزاران سال قبل انسان به جستجوی علت خواب دیدن بوده است. هنوز هم به نتیجه قطعی برای علت خواب دیدن نرسیدیم. اما تئوری هایی از علت رویا دیدن ارائه شده.
زیگموند فروید یکی از اصلی ترین نظریه ها رو در مورد خواب دیدن دارد.
همچنین نظریات دیگری راجع به علت اینکه چرا خواب می بینیم ارائه شد. بنابراین پیشنهاد میکنیم به این پادکست گوش دهید. تا با نظریات متفاوت پیرامون علت خواب دیدن آشنا بشید.
این پادکست قطعا برای شما مفید خواهد بود.
رویا یا خواب چیست؟
رویا یا خواب شامل تصاویر، افکار و احساساتی است. که هنگامی که فرد خواب است، برای او اتفاق می افتد. رویا دیدن میتواند تمام حواس انسان را درگیر کند. اما تصویر سازی بصری یکی از رایج ترین حواسی است. که هنگام خواب دیدن درگیر می شود. هر کسی می تواند منحصر به فرد خواب ببیند. برخی از مردم خواب های رنگی می بینند.
برخی دیگر خواب هایشان ممکن است سیاه و سفید باشد. رویاها و آنچه که در خوابیدن تجربه می شود. می تواند بسیار ترسناک و احساسی باشد. یا حتی خیالی، مبهم و گیج کننده! خواب دیدن می تواند شادی آور باشد . یا برخی از آن ممکن است غمناک یا ترسناک باشد. شاید برای شما نیز جالب باشد. که بدانید ما گاهی اوقات خواب هایی می بینیم که هنگام بیداری آنها را به یاد نمی آوریم.
رویاها می توانند واضح بوده و حقیقت داشته باشند یا می توانند بسیار بی معنا و مفهوم باشد. فرد را گیج و سردرگم کنند. طبق مطالعات، به طور میانگین هر فردی در طول شبانه روز حدود دو تا سه ساعت در شب را خواب و رویا می بیند. که برخی از آنها را هنگام بیداری به یاد می آورد و برخی دیگر را خیر!
تاریخچه تحقیقات بر روی اینکه چرا خواب می بینیم؟
در هزاره سوم پیش از میلاد شاهان بینالنهرین خوابهاشون رو روی الواحی از موم ثبت و تفسیر میکردند. هزار سال بعد مصریان باستان یک کتاب رویاها نوشتند. بیش از ۱۰۰ خواب شایع و تفسیرشون رو فهرست کردن. و از اون زمان تا الان ما جستجو برای جواب این سوال که چرا خواب می بینیم؟ را رها نکردیم . که چرا خواب میبینیم. پس از یه عالمه تحقیقات علمی پیشرفت فناوری و سماجت و مداومت ما هنوز جواب دقیقی نداریم.
ولی تعدادی نظریه جالب داریم اول خواب میبینیم تا آرزوهامون رو محقق کنیم.
نظریه زیگموند فروید در مورد اینکه چرا خواب می بینیم؟
در اوایل قرن بیستم زیگموند فروید گفت که همه خوابهای ما از جمله کابوسها مجموعهای از تصاویر زمان هوشیاری در زندگی روزمره هستند. البته معانی سمبولیک و نمادین هم دارند. که به تحقق خواستههای ناخودآگاه ما برمیگردد.
فروید گفت هر چیزی که بعد از شدن از خواب یادمون میاد تصویر نمادینی از افکار ابتدایی و ناخودآگاهمون نیازها و غرایزمون باور داشت. که با تحلیل اون قسمتهایی از خواب که یادمون میاد میشه ذهن ناخودآگاه رو برای ذهن خودآگاه آشکار کرد. توضیح داد و مشکلات روانشناختی که از سرکوب ناخودآگاه به وجود میاد رو میشه بررسی و حل کرد نظریه دوم خواب میبینیم . تا به یاد بیاریم برای افزایش کارایی در وظایف ذهنی خاص خواب مفیده ولی رویا دیدن در حین خواب از اونم بهتره.
نظریه دوم
در سال ۲۰۱۰ دانشمندا فهمیدن که افراد مورد آزمون خیلی بهتر میتونن از یک هزارتوی سه بعدی رد بشن اگه قبلش چرت بزنن و خواب اون مارپیچ رو ببینند. در واقع اینا تا ۱۰ برابر بهتر از کسایی بودند که فقط به رد شدن از مارپیچ فکر کرده بودند. یا خوابیده بودن ولی رویای هزارتو رو ندیده بودند دانشمندا فکر میکنن که یه سری روندهای حافظه فقط وقتی میتونه اتفاق بیفته که ما خواب باشیم. خوابهای ما نشانهای هستند. که این روندها دارن اتفاق میافتن.
نظریه سوم علت رویا دیدن
نظریه سوم خواب میبینیم تا فراموش کنیم تقریباً ۱۰ هزار تریلیون ارتباط نورونی در ساختار مغز ما وجود داره. اینا با هر فکری که میکنید و هر کاری که انجام میدین ایجاد میشن.
یه نظریه عصبی زیستشناختی در ۱۹۸۳ که بهش میگن یادگیری معکوس میگه. در حین خواب و به ویژه در طول دوره خواب رم آر ای ام قشر مغز این ارتباطات نورونی رو مورد بازنگری قرار میده و موارد غیر ضروری رو حذف و هرس میکنه. بدون این روند خاطره زدایی که طی اون شما خواب میبینین. مغز پر از دیتا و ارتباطات مصرف میشه و افکار مزاحم و انگلیلی روند ضروری اندیشه را مختل میکنند. شما در بیداری به اندیشه شفاف نیاز دارین.
نظریه چهارم علت خواب دیدن
نظریه چهارم خواب میبینیم چون مغز نباید از کار بایسته. نظریه فعالیت مداوم میگه رویاها از نیاز مغز شما برای خلق و تثبیت خاطره دراز مدت به وجود میان چون مغز اینجوری میتونه درست کار کنه. بنابراین وقتی محرکهای محیطی از یه حدی کمتر میشه . مثلاً وقتی که میخوابید مغز به طور خودکار شروع میکنه به دادهسازی با استفاده از خزانه خاطرات این داده سازی رو شما به شکل افکار و تجربیات در رویاها حس میکنید. به بیان دیگه رویاهای شما یه جور اسکرین سیور تصادفی هستند. که مغز خودش روشن میکنه. چون قرار نیست شات دان بشه. به طور کامل خودشو خاموش کنه.
نظریه پنجم
نظریه پنجم خواب میبینیم تا تمرین کنیم رویاها که شرایط خطرناک و تهدیدآمیز توشون باشه خیلی زیادن. و نظریه تمرین غرایز ابتدایی میگه اهمیت محتوای یک رویا از روی هدفش مشخص میشه چه این خواب تعقیب و آزار در جنگل تو شب توسط خرس باشه یا خلاص شدن از دست یه نینجا توی کوچه تاریک این رویاها کمک میکنن غرایز جنگ و گریز رو تمرین کنید. و این مهارتها رو تر و تازه و قابل اتکا نگه دارید. چه بسا یه روز تو زندگی لازمتون بشه ولی لازم نیست رویا ناخوشایند باشه.
مثلاً رویای همسایه جذابتون شاید به تمرین دادن غریزه تولید مثل شما منجر بشه.
نظریه ششم
ششم رویا میبینیم تا زخمها رو درمان کنیم واسطههای شیمیایی در مغز در مرحله خیلی کمتر فعال هستند. حتی در خوابهایی با تجربیات بد و مهیب و این باعث شده بعضی از محققان بگن یک هدف خواب اینه که زهر تجربیات دردناک رو بگیره. و فرصت شفای روانشناختی ایجاد کنه مرور وقایع آسیب رسون توام با استرس ذهنی کمتر شاید به شما چشمانداز شفافتری بده. و توانایی شما رو برای تجزیه و تحلیل آسیبها به شکل سالم و مفید بیشتر کنه. افراد با اختلالات خلقی و اختلال استرس پس از آسیب پی تی اس تی اغلب مشکل خواب دارند.
این باعث شده بعضی دانشمندا باور داشته باشن خواب ندیدن یکی از عوامل بیماری این افراده نظریه هفتم خواب میبینیم. تا مشکلات رو حل کنیم. در نبود محدودیتهای واقعیت و قوانین متعارف منطق ذهن شما در خواب میتونه سناریوهای نامحدودی خلق کنه. به شما کمک کنه مسائل رو درک کنید. راه حلهایی بسازید که در بیداری در نظر نمیگیرید. جان اشتاین برگ بهش گفت کمیته خواب.
تحقیقات اثر خواب رو در حل مسئله نشون داده اینطوری شد که شیمیدان معروف آگوست ککوله ساختار حلقوی مولکول بنزن رو کشف کرد. به این خاطره که گاهی بهترین راه حل یه مسئله اینه که روش چرت بزنیم. این موارد فقط بعضی از نظریات مهمتر بودن هرچه فناوری توانایی ما رو برای درک مغز توسعه میده احتمالش هست که یک روز ما علت قطعی خواب دیدن رو کشف کنیم ولی تا اون موقع باید همچنان خوابشو ببینیم
چرا خواب می بینیم؟
علت دقیق اینکه چرا خواب می بینیم با وجود تحقیقات بسیار زیادی که در این زمینه انجام شده است، مشخص نیست. ما نمی توانیم پاسخ قطعی را برای علت خواب دیدن بیان کنیم، اما نظریه های مختلفی در این باره وجود دارد. برخی از محققان معتقدند رویا دیدن به فرد کمک می کند تا خاطراتی را که برای او رقم خورده است پردازش کرده و بتواند احساسات و عواطف خود را بهتر درک کند. همچنین تمرین مناسبی برای رویارویی با چالش ها و مشکلاتمان است.
گاهی افراد خواب های پریشان، ترسناک و ناراحت کننده می بینند. برخی از زنان در دوران پریودی خود این خواب ها را در شب تجربه می کنند. دلایل ایجاد این خواب ها می تواند اختلالات خواب در زمان پریودی باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره اختلالات خواب در پریودی می توانید مقاله اختلال خواب در زمان پریودی را مطالعه کنید.
مرتب کردن اطلاعات توسط مغز
مغز انسان برای مرتب کردن اطلاعات از رویا دیدن استفاده می کند. برخی از افراد نیز معتقدند رویا دیدن برای تثبیت خاطره ها و حافظه وجود دارد. برخی رویا دیدن را نوعی پاکسازی ذهنی می خوانند. گلدمن، روانشناس، می گوید: هنگامیکه فردی خواب می بیند، مغزش در حال مرتب کردن اطلاعاتی است که باید داشته باشد و اطلاعاتی که باید فراموش شود، است. برای مرتب شدن ذهن و مغز، تصاویر و داستان هایی را که مربوط به خاطرات است مدیریت می کند. تحقیقات نشان داده است که موضوعی به نام «تثبیت حافظه به وسیله خواب دیدن» وجود دارد.
بررسی این تئوری به ما می گوید: از آنجایی که رویا و خواب ها معمولا نشانه ای از اتفاقاتی هستند که در روز برایمان رخ می دهد. مغز هنگام استراحت، اطلاعات و رخدادهای روزانه را بازیابی می کند و آن را هضم می کند.
رویاها منعکس کننده دورنی ترین خواسته های شما هستند
نظریه فروید، دانشمند، نشان می دهد که رویاها می توانند نمایانگر خواسته ها، افکار و آرزوها و ناخودآگاه انسان باشند. یکی از علت های خواب دیدن این است که رویاهای ما نقشه راهی به سوی ناخودآگاه مغز هستند. پس رویاها می توانند عمیق ترین خواسته ها، نیازها و حتی آرزوهای ما را نشان دهند. چرا خواب می بینیم؟
می توان گفت سرکوب کردن یک فکر علت خواب دیدن در رابطه با آن است. مثلا ممکن است شما آرزو داشته باشید. که با فردی ازدواج کنید. این موضوع در ذهن شما نقش می بندد و شاید جزء درونی ترین خواسته های شما باشد که حتی در رابطه با آن با هیچ کسی صحبت نکرده اید یا دائم او را سرکوب کرده اید. اما در ناخودآگاه ذهن شما وجود دارد. به همین دلیل ممکن است خواب های زیادی در رابطه با ازدواج، فرد مورد نظر و … ببینید.
نظریه فروید باعث شد که مردم به تعبیر خواب، بیشتر روی بیاورند و تعبیر خواب در بین مردم محبوب شود. رویاها و خواب ها نقش مهمی در پردازش احساسات و تجربیات استرس زا و .. دارند. به همین دلیل برخی از محققان در جواب اینکه آیا خواب ها تعبیری دارند؟ به استناد به نظریه رویای فروید می گویند بله.
البته این موضوع ممکن است در برخی از موارد درست باشد. اما نمی توانیم به طور کلی بگوییم تمام رویاها همان میل و خواسته های ما هستند. می توانیم بگوییم محصول جانبی پردازش اطلاعات و مرتب کردن اطلاعات و خودسازماندهی مغز در خواب، همان رویاهای هستند که می بینیم.
خواب دیدن برای تقویت مهارت حل مسئله است
آنتی رونسوئو، عصب شناس و روانشناس فنلاندی، می گوید: رویاها یک روش مغز ما برای تمرین استراتژی های بقا هستند. بدون آنکه نیازی به دفاع کردن در برابر تهدیدهای واقعی را داشته باشد. خواب دیدن به مغز ما این امکان را می دهد که تمام خاطرات، اطلاعات و هر آنچه که در طول روز برایمان رخ داده را تثبیت و پردازش کند.
این نشان می دهد که مکانسیم خواب دیدن برای تمرین استراتژی های اجتماعی و رفتاری توسط مغز است. یعنی علت خواب دیدن این است که مغز می خواهد واقعیت اجتماعی ما را شبیه سازی کند. با شبیه سازی واقعیت اجتماعی، ما بتوانیم در تعاملات، موقعیت ها، سختی و تهدید و روابط خود در زندگی واقعی خود عملکرد بهتری داشته باشیم. پس وقتی خواب می بینیم مغز ما سعی می کند اطلاعات سودمند را قوی تر کند و آنچه را که مهم نیست محو کند.
خواب دیدن می تواند باعث ایجاد بی خوابی و یا کم خوابی شود. دیدن خواب های وحشتناک می تواند باعث شود که فرد از خواب بیدار شده و سخت به خواب برود. اگر به دنبال یافتن دلایل بی خوابی و راه درمان آن هستید، می توانید مقاله بی خوابی و راه های درمان آنرا مطالعه کنید.
رویا و خواب دیدن برای تقویت تفکر خلاق است
نظریه دیگری در رابطه با رویاها بیان می کند که علت خواب دیدن این است که در حقیقت رویاها می خواهند به ما کمک کنند تا بهتر بتوانیم مشکلات را حل کنیم. در خواب ضمیر ناخودآگاه ما آزاد است تا بدون هیچ گونه محدودیتی سرگردان باشد و هر آنچه را که می خواهد در بر بگیرد. این ویژگی می تواند برای تقویت تفکر خلاق انسان موثر باشد. توانایی در برقراری ارتباط غیر منتظره بین خاطرات شما و ایده هایی که از خواب هایتان بدست می آورید می تواند ثابت کند که خواب دیدن زمینه مناسبی برای خلاقیت است.
خواب دیدن ما را آماده برای رویارویی با خطرات می کند
یکی از علت هایی که ما خواب میبینیم کسب آمادگی برای رویارویی با مشکلات و خطرات در زندگی واقعی است. خواب مانند یک تابع شبیه سازی شده عمل می کند. یعنی یک محیط امنی را برای مغز فراهم می کند تا بتواند واکنش های مناسبی نسبت به خطرات داشته باشد و در زندگی واقعی از آن استفاده کند. رویا دیدن یعنی اینکه ذهن ما برای جنگ یا گریز آمادگی لازم را کسب کند. به همین دلیل است که گاهی در خواب احساس می کنید:
- کسی در حال تعقیب شما است.
- از بالای یک صخره به زمین می خورید و سقوط می کنید.
- در ملاء عام به دستشویی می روید.
- فراموش می کنید که امتحان خود را مطالعه کنید.
- احساس می کنید که خواب مانده اید و به کار خود نرسیده اید.
- یکی از عزیزانتان را از دست می دهید.
و …
تمرین رویارویی مناسب با این مشکلات و تمرین مهارت کنار آمدن با آنها در رویا می تواند شما را در زندگی واقعی نیز قوی تر کرده و بتوانید بهتر با مسائل و مشکلات کنار بیایید. گاهی به همین دلیل برخی از رویاها وحشتناک و یا ناراحت کننده هستند.
خواب ها تعبیری دارند؟
شاید هنوز کارشناسان در مورد اینکه علت خواب دیدن دقیقا چه چیزی می تواند باشد به توافق مشخصی نرسیده باشند. اما در رابطه با اینکه خواب های ما و رویاها معنا و مفهومی دارند، هم نظر هستند. البته گاهی اوقات خواب های ما آنچنان پیچیده و عجیب و غریب هستند که نمی توان معنا و مفهوم مناسبی را برای آن پیدا کرد. اما می توان گفت تعبیر خواب یک واقعیت است و وجود دارد.
تعبیر خواب عملی است که به رویاها و خواب های شما معنا و مفهوم می دهد. مفسران و معبران خواب معتقدند که آنچه در خواب میبینیم و در حافظه ما ذخیره می شود، در زندگی واقعی نیز اهمیت دارد و می تواند نشانه های مختلفی باشد. تعبیر خواب برای افرادی که به دنبال درک بیشتری نسبت به آنچه در خواب دیده اند هستند، مفید خواهد بود. آنها می توانند بادقت در خواب های خود احساسات سرکوب شده و آنچه را که تجربه کرده اند، معنا کنند.
انواع خواب
خواب انواع مختلفی دارند و به طور کلی به 5 دسته تقسیم میشوند:
- منشا برخی از خوابها خیالبافی و افکار انسانها در دنیای واقعی است، یعنی مشغلهها و دغدغههای روزمره شما میتوانند دلیلی برای رویاهای شما باشند.
- برخی از خوبها هم از شکل خوابیدن افراد سرچشمه میگیرند. مثلا وقتی خیلی زیاد غذا خورده باشید و پرخوری کنید خوابهای پریشان میبینید یا وقتی روز زیاد خوابیده باشید، ممکن است رویاهای بی سر و ته ببینید و خیلی موارد دیگر…
- در این نوع خواب هم رویاها به طبع و مزاج افراد بستگی دارد، مثلا افراد با طبع گرم خوابها و رویاهایشان بیشتر محتوای آتش، حمام و گرما هستند.
- خوابهای بد یا خوابهای شیطانی یکی دیگر از انواع خواب است که معمولا باعث غم و پریشانی افراد میشوند.
- پنجمین نوع خواب به نام خوابهای الهی یا رویای صادقه یاد میشود که به افراد مژه خبر خوب میدهند یا آنها را راهنمایی میکنند.
چه خوابهای تعبیر دارند؟
- خواب های دسته اول، دوم و سوم هیچ تعبیری ندارند، فقط دسته پنجم تعبیر و معنا دارند باید به آنها اهمیت بدهیم.
- خوابهای دسته پنجم هم دو نوع است، خوابهایی که آنقدر واضح و روشن است که نیاز به تفسیر ندارند و خوابهایی که چندان هم واضح نیستند و شما باید به دنبال تعبیر و معنای آنها باشید. همچنین فراموش نکنید که هر کسی نمیتواند خواب شما را تعبیر کند بلکه باید معبری پیدا کنید که دانش و علم این کار را داشته باشد.
کدام دسته از خوابها تعبیر ندارند؟
- خوابهایی که زاییده افکار و تخیلات شما است و از خیال پردازیهای شما سرچشمه میگیرند، هیچ تعبیری ندارند.
- همچنین خوابهایی که ناشی از طبع و مزاج افراد است، معنی ندارند.
- از طرفی اگر خوابی میبینید که از شرایط بدنی و طرز خوابیدن شما سرچشمه میگیرد، تعبیری ندارد.
تعبیر چه خوابهایی را باید جدی گرفت؟
معنای خوابها در انتهای شب، بعد از نماز صبح یا بعد از ظهرها فرق میکنند اما بر اساس نظرات معبرین و روانشناسان، خوابی که بعد از نماز صبح میبینید یا در انتهای شب، تعبیر، معنا و مفهوم صادقانهتر و صحیحتر دارد.
زمان و وقت خواب دیدن در تعبیر خواب مهم است
زمان دیدن خواب مانند دیدن خواب در اوایل، اواسط، انتهای شب یا بعد از نماز صبح مهمترین عامل در تعبیر خواب شما به عنوان خواب شیطانی یا صادقه است. شما معمولا رویاهای صادقه را در ساعات پس از نیمه شب تا اذان صبح میبینید، اما خوابهایی که بعد از نماز صبح دیده میشوند، هیچ مفهوم و تعبیری ندارند.
ابن سیرین میگوید اگر:
- خوابی را در ابتدای شب میبینید ممکن است بیست سال بعد محقق شود.
- در حالی که اگر خوابی را آخر شب ببینید، خیلی زود به واقعیت میپیوندد.
- همچنین خوابی که بعد از طلوع صبح میبینید، بیش از یک ماه طول میکشد تا به وقوع بپیوندد.
ساعات خواب دیدن بر اساس رویاهای صادقه:
دیدن خواب بین 6 تا 10 شب: اگر خوابی نزدیک غروب ببینید، هیچ تعبیری ندارد زیرا ممکن است به خاطر پرخوری یا پر بودن معدهتان چنین خوابی ببینید.
دیدن خواب بین 10 شب تا 2 صبح: اگر نیمه شب خواب ببینید و 50 درصد احتمال وقوع تعبیر آن وجود دارد.
2 صبح تا 5 صبح: اگر در این ساعات خوابی ببینید باید به دنبال تعبیر آن باشید، زیرا 15 تا 60 روز دیگر در زندگی واقعیتان ظاهر خواهد شد.
6 صبح: خواب تان در این ساعت با بالا آمدن خورشید، تعبیر میشود.
10 صبح: خواب در این ساعت هم تعبیر دارد.
درباره مدیریت
لورم ایپسوم متن ساختگی با تولید سادگی نامفهوم از صنعت چاپ، و با استفاده از طراحان گرافیک است، چاپگرها و متون بلکه روزنامه و مجله در ستون و سطرآنچنان که لازم است.
نوشته های بیشتر از مدیریت
دیدگاهتان را بنویسید